Het viel me een tijd geleden ineens op. Het beeld van de twee mannen, die een schaap Dordrecht binnen smokkelen, staat inmiddels vlak bij de Zwijdrechtse brug in plaats van bij de Papendrechtse brug. “Wat kan daar nu de reden voor zijn?”, spookt het door mijn hoofd.
De reden, dat er schapen Dordrecht binnen gesmokkeld werden, weet ik overigens wel. Binnen de stadswallen van de oudste stad van Holland werd er belasting geheven op slachtvee. Aangezien belastingontduiking al eeuwenlang de nationale sport van alle Nederlanders is, was er voor de vernuftige veehandelaar uit de middeleeuwen, niets vreemd aan om een schaap jongenskleding aan te trekken, rechtop te zetten en stiekem, tussen twee mannen ingeklemd, de poort door te loodsen. Dat het lompe beest nu juist, op het moment suprême bij het passeren van de wacht, moest gaan blaten kwam de smokkelaar duur te staan en levert ons Dordtenaren onze illustere bijnaam op.
Nu kan ik natuurlijk Googlen om de reden van de verplaatsing van het beeld te achterhalen, maar voor mij is het altijd leuker om zelf iets te bedenken. Ik bemerk praktisch dagelijks wanneer ik, bij de Laan der Verenigde Naties het beeld passeer, dat dit me even bezighoudt. Net zo goed dat ik telkens weer met mezelf afspreek, dat ik hier iets over ga schrijven. Dat dit er nu van gekomen is, heeft ongeveer honderd beloftes aan mezelf geduurd en dus even zoveel keer mijn geheugen weer verlaten. Typisch is dat toch, hoe snel onbeduidende zaken in je brein kwijtraken. Als ik nu niet uitkijk dwaal ik alweer af van mijn verhaal en ga ik hierover nadenken. Focus Wouter, focus.
Jarenlang heeft het abstract stalen beeld, van de moderne kunstenaar, over de N3 de reizigers vanaf Papendrecht het Wantij over zien rijden. Nu verwelkomt het de schapenkoppen die over of onder de Oude Maas het eiland betreden. Wat ik bijvoorbeeld bedacht heb, is dat de historici van de gemeente, tijdens het doorspitten van oude perkamenten archiefrollen, ontdekten dat de schapen, welke in vroeger tijden vanuit de buitengebieden het Eiland van Dordrecht binnengebracht werden, niet uit de Alblasserwaard, maar uit de Zwijndrechtsewaard kwamen. Eerlijk gezegd vind ik, dat het beeld met zijn aparte gele kleur, beter tot zijn recht komt waar het nu staat. De verplaatsing kan dus ook een esthetisch karakter hebben. Kunst in Dordt wordt serieus genomen tegenwoordig. Wellicht dat niet de historici maar de cultuurafdeling er zich mee bemoeid heeft? Hoewel, misschien is het een verhuizing van tijdelijke aard, omdat de ambtenaren van infrastructuur onderhoudsplannen hebben met het stukje grond bij de afrit naar de Staart. Dit zou me helemaal niet verbazen, want het wegdek in de bocht doet niet onder voor een stuk asfalt, waar ze zelfs in België hun beklag over doen. Plein ‘40-‘45 dat daar ligt, gaat ook helemaal op de schop. Dus zal het dat wel zijn? Het blijft gissen, alles is mogelijk. leuk is dat! De overlevering heeft ons uiteindelijk een bijnaam opgeleverd. Omdat het geschreven staat wordt het ook snel als waarheid aangenomen, terwijl het best een verhaaltje kan zijn uit het brein van een fantast. Als ik jullie nu vertel, dat het toch geen schaap was maar een kalf! Zijn we dan ineens koeienkoppen? Dacht het niet, maar als men over een aantal eeuwen dit leest kan het zomaar zijn, dat er ooit een ander beeld staat wanneer je Dordt binnenrijdt.
Wouter Kramer Column 84, 28-07-2016
